Zapiski z wyprawy
18 lipca, w niedzielę, na przystani żeglarskiej w Gdyni przy szkunerze sztakslowym Conrad 46 "Warszawska Nike" spotkało się 12 osób: 3 kobiety i 9 mężczyzn. Ośmioro żeglarzy to osoby niepełnosprawne. Projekt, w którym wezmą udział został zorganizowany przez Klub Sportowy Niepełnosprawnych START w Warszawie, a nazywa się: "Żeglarskie warsztaty morskie". Przedsięwzięcie w znacznej części finansowane jest przez PFRON. W tym zacnym gronie znaleźliśmy się także my: ja i Wojtek - żeglarze reprezentujący klub KWB "Konin".
Załogę stanowi dwóch kapitanów jachtowych, troje jachtowych sterników morskich i siedmioro żeglarzy. Ekipa mocna, ale - jak wiadomo - nie patenty żeglują tylko ludzie. Plan też niezwykle ambitny - przez dwa tygodnie dopłynąć do Sztokholmu i wrócić. Stolica Szwecji w linii prostej jest odległa o 300 mil morskich od Gdyni, a trzeba jeszcze opłynąć Gotlandię i cały dzień poświęcić na pokonanie Archipelagu Sztokholmskiego...
"Warszawska Nike" gotowa do startu w niedzielną noc 18 lipca 2021 r. (fot. Wojtek P.)
Po dość ciężkiej dla niektórych z nas nocy, żeglujemy dziarsko pod pełnymi żaglami, korzystając ze sprzyjającego wiatru. Oby tak dalej. Mile uciekają jedna za drugą, a po obfitym śniadaniu nawet ci, którzy w nocy nie mieli coś apetytu, wyraźnie odzyskują humor.
"Warszawska Nike" na obu burtach dumnie nosi baner organizatora rejsu.
Nocna żegluga na Bałtyku to przeżycie niepowtarzalne, wręcz mistyczne. Uwielbiam.
(fot. Paulina R.)
Na wysokości Visby widzieliśmy coś co wyglądało na zorzę polarną, a w Sztokholmie prawdziwa, ciemna noc właściwie nie zapadała. (fot. Paulina R.)
Moje "biuro" czyli kącik nawigacyjny. Problem w tym, że strasznie ciężko się tam dopchać. Ciągle zajmują fotel i piszą, piszą, piszą. A najgorsza jest Barbara! Nie tylko pisze, ale jeszcze skrupulatnie sprawdza zapiski innych w dzienniku pokładowym. A to ciśnienie powietrza nie takie, a to stan morza nieadekwatny, itp., itd. Istny koszmar z tą papierologią.
Po pięciu dobach żeglugi non stop decydujemy się na nocne wejście do nieznanego mi portu i mariny w Nynashamn, która znajduje się już w obrębie Archipelagu Sztokholmskiego. Musimy się wreszcie wykąpać i napełnić zbiorniki "Warszawskiej Nike" wodą. Wejście - oględnie pisząc - było "very exciting". Po raz pierwszy w życiu spotkałem marinę w obrębie której znajdowały się znaki kardynalne oznaczające skalistą mielochę. A wcześniej też było "ciekawie". Znikające światło sektorowe latarni Orngrund, nieoświetlone dwa "grube Ruski" na lewej i migająca złowieszczo "Francuzka" na prawej burcie.
Z zapisanego śladu GPS wynika, że poszło jak po sznurku. No prawie jak po sznurku. Najważniejsze, że stoimy i czekamy (jeszcze trzy godziny do ósmej rano) na uroczyste, otwarcie pryszniców. Będzie się działo. Znaczy się pod prysznicami. W takich sytuacjach najzwyczajniejsze sprawy stają się niezwykłymi przyjemnościami i wakacyjnymi atrakcjami. Proste?
Stoimy w Nynashamn. Życie jest takie piękne po... kąpieli.
W blasku słońca "kardynalne zmory" nocy wyglądają zupełnie niewinnie, choć nadal są bardzo blisko wejścia do mariny. Jemy śniadanie i wjeżdżamy w szwedzkie szkiery. Trawestując Stachurę: Lato, jesień, zima, wiosna do Sztokholmu droga prosta. Prosta?
Archipelag Sztokholmski to 24 tysięcy wysp, wysepek i wystających z wody skał. Jest gdzie nawigować i łatwo się ze szczętem zagubić.
Krzysztof vel Alvaro czujnie wypatruje zagrożeń nawigacyjnych zadając przy okazji dziesiątki pytań uszczegóławiających. Chłop jest z natury niezwykle dociekliwy.
A na wyspach i wysepkach tysiące domków, domów i prawdziwych rezydencji. Malutkie domki wyglądające jak bracia-bliźniacy dużych domów to sauny. Siedzi sobie taki Szwed w saunie i gapi się na wodę. A co! Przy wielu posiadłościach widać duże maszty flagowe. Jak wyjaśnił nam pracujący w Sztokholmie polski lekarz to widomy znak, że Szwed jest zadowolony ze swojego państwa i swojego życia. Nie wszędzie jednak były flagi. Zdaje się, że nie wszyscy Szwedzi są tak bardzo zadowoleni...
Tu na przykład domy niczego sobie, a flag jakoś nie widać. Znaczy się właściciele niezadowoleni ze swojego statusu. A może to dacze emigrantów?
A tutaj dwie motorówki zawieszone nad wodą na specjalnych podnośnikach hydraulicznych, żeby się niepotrzebnie nie moczyły, dwie sauny i dwa maszty flagowe. Czyli za drzewami kryją się rezydencje zadowolonych z życia Szwedów.
Po całym dniu żeglugi zbliżamy się wreszcie do strategicznego celu wyprawy - stolicy Szwecji.
Przepływamy pod mostem. W przypadku jachtu żaglowego to zawsze ekscytujące wydarzenie. Przejdzie, nie przejdzie, przejdzie, nie... (film Ani A.)
Nareszcie upragniony Sztokholm zwany też Wenecją Północy. Udaje nam się jakimś cudownym cudem znaleźć miejsce long side w marinie Vasahamnen tuż obok głównego celu naszej wizyty w stolicy Szwecji, czyli Vasamuseet - Muzeum Okrętu "Vasa". Tego muzeum żaden szanujący się żeglarz nie może nie zwiedzić.
Po porannych ablucjach i bardzo, bardzo luksusowym śniadaniu maszerujemy w kierunku znajdującego się nieopodal mariny Muzeum Okrętu "Vasa".
Po drodze mijamy Muzeum Wraków, Muzeum Wikingów i ....
Tak, tak, Muzeum Alkoholu. Jak napisał autor jednego z przewodników turystycznych: "Muzeum zaprasza do pasjonującej wędrówki zakamarkami duszy Szwedów i ich burzliwych relacji z alkoholem". Jak ktoś lubi muzea nie będzie się nudził. Ja muzeów jakoś nie lubię. Obrzydziły mi je skutecznie chyba szkolne wycieczki.
Co ciekawe z muzeum ludzie wychodzili z jakimiś drinkami w rękach (degustacja ?) i napotykali taką tabliczkę.A co jakby ktoś wyszedł ze swoim drinkiem poza wskazany teren?
Wracajmy jednak do muzeum dla żeglarzy. Na zdjęciu widać model "Vasy" na tle oryginału. Z tym okrętem jest związana zupełnie niesamowita historia. Idee fixe króla Szwecji Gustawa II Adolfa zwanego nie bez kozery "Lwem Północy" było pełne panowanie nad Bałtykiem i chronienie swego kraju przed zagrożeniem ze strony Polski i (upraszczając sprawę) Niemiec. W 1625 roku zamówił cztery nowe, najpotężniejsze na świecie, okręty wojenne. 10 sierpnia 1628 roku pierwszy z nich galeon "Vasa" wyruszył w dziewiczy rejs obserwowany przez króla, dworaków i liczne rzesze mieszkańców Sztokholmu. Po przepłynięciu około mili i postawieniu kilku małych żagli okręt gwałtownie przechylił się na lewą burtę, nabrał wody przez furty działowe i... zatonął. Wygląda na to, że - jakbyśmy prosto po żeglarsku powiedzieli - środek wyporu "Vasy" znajdował się ewidentnie poniżej jego środka ciężkości. Ktoś (konstruktor, budowniczy) dał ewidentnie ciała i bardzo zdenerwował "Lwa Północy". Istnieje także dość intrygująca teoria o destrukcyjnym wpływie Polaków na katastrofę galeonu. I przy tej teorii pozostańmy :)
(fot. Basia L.)
W 1956 roku wrak, który spoczywał na głębokości 32 metrów został odnaleziony przez archeologa-amatora. W 1961 Szwedzi wydobyli okręt na powierzchnię. Okazało się, że jest w stanie wprost idealnym. Prezentowany w muzeum okręt w 98 procentach jest oryginalny.
"Vasa" był okrętem monumentalnym. Kadłub wykonano ze szlachetnego czarnego dębu. Z bukszprytem miał prawie 70 metrów długości i 12 metrów szerokości. Wysokość kadłuba na rufie wynosiła prawie 20 metrów, a wysokość grotmasztu prawie 30 metrów. Te dane robią wrażenie.
Wiele wysiłku włożono w przyozdobienie okrętu. (fot. Basia L.)
Cały kadłub wraz z rzeźbami mienił się kolorami. "Lew Północy" miał prawo się wściec, jak takie cacuszko poszło na jego oczach pod wodę.
A tak wyglądał przekrój kadłuba. Cztery pokłady. Dwa górne z 48 działami. Na okręcie było miejsce dla 145 marynarzy i 300 żołnierzy piechoty morskiej. Na samym dnie widać balast z kamieni. Na środku i na dnie okrętowy kambuz. Miejmy nadzieję, że w dziewiczym rejsie kambuźnicy nie zajmowali się swoją szlachetną robotą.
Po opuszczeniu muzeum pijemy marną szwedzką kawę i jemy świetne szwedzkie lody. Najwyższy czas na spacer po Sztokholmie. Wbrew obawom i pohukiwaniom prawicowych publicystów nie zauważyłem, żeby w centrum Sztokholmu zastraszeni Szwedzi przemykali się chyłkiem pomiędzy hordami rozwydrzonych emigrantów.
Stortorget - najstarszy plac Sztokholmu. Tu odbywają się słynne jarmarki bożonarodzeniowe.
Siedziba Akademii Szwedzkiej, której członkowie przyznają między innym Literacką Nagrodę Nobla.
Wejście do zamku królewskiego.
Gdzie ta Paulina błąkała się po nocy w Sztokholmie? (fot. Paulina R.)
Po królewskim, przygotowanym na jachcie, bo ceny w miejscowych knajpach budzą grozę, obiedzie, zaglądamy z Rafałem na koncert odbywający się tuż obok naszej przystani.
Następnego dnia rano ruszamy w drogę powrotną. Na prawej burcie (w Nacka) niesamowita fontanna o nazwie : "Bóg, nasz Ojciec, na tęczy". Żegnaj nam dostojny, stary porcie...
(fot. Ania A.)
I znowu w szkierach....
Są miejsca, gdzie dwa jachty z ledwością się mijają.
Ale są też takie obszary, gdzie spokojnie można płynąć na żaglach.
Jedni żeglują i nawigują w labiryncie Archipelagu Sztokholmskiego, inni lyrają w kambuzie. Moja specjalność (zasługa wieloletnich wysiłków edukacyjnych żony) salada mista przed dodaniem sałaty lodowej.
A
to wersja ostateczna tuż przed podaniem na stół. Miseczka na przodzie
inna, kapitańska, czyli z ogórkiem wyjątkowo obranym ze skórki. Ci
kapitanowie... Zawsze szpring jest o pięć centymetrów za długi,
albo...za krótki.
Pod wieczór udaje nam się wyjść ze szkierów na otwarte morze. Znowu mamy szczęście, bo za latarnią o wdzięcznej nazwie Gunnarsstearna czeka na nas dobry (sztywne 5 B), korzystny wiatr. Stawiamy wszystko co mamy (genua, grotsztaksel, grot) i jedziemy żwawo w kierunku Gotlandii.
W tak zwanych wolnych chwilach, których właściwie nie ma, w mesie odbywa się teoretyczne szkolenie żeglarskie z nawigacji. GPSy GPSami, a papierowa mapa oraz mędrca szkiełko i oko cały czas są ważne jeśli nie najważniejsze.
Między posiłkami i szkoleniem w mesie kwitnie życie kulturalne. "Kaowiec" nie jest nam potrzebny. Na deku Paulina chętnie i nieodpłatnie udziela lekcji PJM (Polskiego Języka Migowego). Najbardziej zaangażowany w naukę jest Wojtek. Ja oczywiście i do języka migowego nie mam głowy. Nauczenie się prostego liczebnika 1532 jest dla mnie niewykonalne, chociaż nawet świetnie migająca Ania mówi, że przy liczebnikach wymięka.
Nie do końca rozumiem co robią w Visby ogromne wycieczkowce i jakich atrakcji szukają tutaj zdziczałe tłumy ludzi wypełniających po brzegi te statki. W mieście zachowało się ponad 200 średniowiecznych budynków z kamienia, ruiny 23 kościołów i katedra. Centrum otacza dobrze zachowany średniowieczny mur obronny o długości ok. 3,5 km i wysokości 11 metrów z ponad 50 wieżami. I już! Jak ktoś lubi ruiny... Ja jakoś nie przepadam.
Owca to - zdaje się - symbol i maskotka Visby, Gotlandii?
Uciekamy z Gotlandii w stronę polskiego brzegu przed zbliżającym się letnim, bałtyckim sztormem. Nie ma Internetu, UKF-ka milczy, Navtex też, więc prognozy pogody szukamy na falach zwykłego radia. Każde rozwiązanie jest dobre.
Tak szkolenie teoretyczne przekuwa się z mozołem w dobrą praktykę morską. W nawigacyjnej ciągle tłok. No i piszą. A najwięcej oczywiście ta Barbara.
Lądujemy we Władziowie. Udało się uciec przed sztormem. Wiatr ponuro jęczy na wantach, a my kupujemy...
Kupujemy króla Bałtyku, czyli dorsza (królewiczem jest śledź).
Królem kambuza okazuje się jednak zdecydowanie Wojtek, który nie chce nikogo dopuścić do smażenia (a pchało się wielu :) ) i przyrządza rybę po królewsku. Najlepsza uczta w czasie tego rejsu.
Do dorsza Wojtek zaserwował ziemniaki, dodatki i specjalny sos, wykonany własnoręcznie przez Basię zwaną przez niektórych Barbarą. Palce lizać.
Ja z Rysiem nie chcemy być gorsi i szykujemy kanapki żeglarskie, czyli chleb ze smaluszkiem, ogóreczkiem kiszonym, pomidorkiem, cebulką i czosneczkiem. Wszystko posypane grubo zmieloną solą. Do takiej kanapki idealnie pasuje odrobina zimnej... wody źródlanej. Tak przynajmniej jest na "Warszawskiej Nike" pod wodzą naszego kapitana. Opiłem się na tym rejsie wody jak nigdy dotąd i nawet odnalazłem w niej jakieś wartości smakowe. No cóż - na bezrybiu i rak ryba. (fot. Wojtek P.)
Po wspaniałym posiłku lądujemy w barze "Grzybek", by posłuchać wczasowiczów bawiących się w karaoke. Niektórzy śpiewali jak prawdziwi profesjonaliści.
Tuż obok nas stała łódka SAR-u. Szanujemy tych ludzi i ich pracę, bo od nich zależy nasze poczucie bezpieczeństwa na morzu.
A na balkonie placówki SAR we Władysławowie zauważyłem taki baner. Smutne, żałosne i zatrważające szczególnie w sytuacji, gdy politycy wszelkiej maści właśnie przyznają sobie sowite podwyżki.
Sobotni poranek 31 lipca 2021 r. Zbliżamy się do Gdyni na liczniku 804 mile morskie!
(fot. Andrzej Ł.)
"Warszawska Nike" zbliża się do swojego miejsca postojowego w gdyńskiej marinie. I po rejsie. Udało się. Neptun był dla nas niezwykle łaskawy. Mieliśmy dobre, korzystne wiatry (przez kilka godzin nawet sztywne 6 B w porywach do 7, ale w dobrym kierunku), wspaniałą pogodę (może z godzinę lub dwie pokropił delikatny deszczyk) i osiągnęliśmy zaplanowany cel wyprawy. Przepłynęliśmy ponad 800 mil morskich, spędziliśmy na morzu prawie 200 godzin (tylko 4 noce przespaliśmy w portach).
W czasie pożegnania na gdyńskiej kei pojawiły się szczere męskie łzy wzruszenia. To rzadkość.
Do następnego rejsu i następnej przygody....
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz